Hồi đó em mới cao chừng này.

---

Sáng hôm sau, Cố Gia Niên tỉnh giấc trong căn phòng ngập nắng. Cô ôm chăn ngồi dậy, lắng nghe tiếng chim hót bên ngoài cửa sổ một lúc, chỉ cảm thấy tâm trạng rất tốt.

Cô thay đồ ngủ, dọn dẹp giường đệm, gấp chăn bông rồi vén mùng lên treo vào móc kim loại ở hai bên giường gỗ. Thường ngày những việc này không có thời gian để làm.

Cố Gia Niên vuốt thẳng nếp gấp trên gối, chỉ cảm thấy mới ba ngày mà những chuyện đã qua tựa hồ là chuyện của kiếp trước. Giống như cô xuyên đến một thế giới song song —— ở thế giới khác, cô đang bị chuông báo thức gọi dậy, rửa mặt, chải đầu như một người máy, cầm đồ ăn sáng mẹ mua chạy tới chen chúc trên xe buýt, thỉnh thoảng xe buýt đến muộn vài phút thì sẽ bị phạt đứng ở cửa phòng học.

Điện thoại trên bàn rung rung, màn hình sáng lên hiển thị có mấy tin nhắn mới. Cô cảm thấy lo lắng, hít sâu một hơi, mở ra.

Không phải bố mẹ, cũng không phải cô giáo. Chỉ là có một cậu bạn gởi ảnh đi du lịch với bạn gái vào nhóm lớp dấy nên một trận ồn ào.

Cố Gia Niên yên tâm đặt điện thoại xuống, mở cửa sổ hít đẫy một hơi không khí mới mẻ thuộc về núi rừng. Bên ngoài cửa sổ là sông, bên kia sông là rừng trúc vờn quanh, tán trúc đung đưa trong gió như đang muốn chào hỏi cô. Cô vẫy vẫy tay đáp lại, khẽ nói “Chào buổi sáng.”

Vân Mạch là một thôn miền núi, thuộc khu vực đồi núi của tỉnh phía Nam, bốn phía đều là núi. Do địa thế nên từ thời cổ đại thôn này đã hoàn toàn cách biệt với thế gian, may nhờ vài năm trước xây dựng nông thôn mới nên mới có mấy tuyến đường quốc lộ quanh núi thông đến đây.

Cố Gia Niên nhìn xuống dưới sân qua cửa sổ. Bà ngoại đã dậy, đang ngồi trên chiếc ghế bành bằng trúc khâu quần áo. Bà đeo kính lão, trên càng kính buột sợi dây đỏ vòng ra phía sau.

Bên cạnh đặt một bếp lò, bên trên có một chậu sành màu nâu đang sôi sùng sục tỏa khói nghi ngút và con mèo màu quả quýt đang nằm trên đùi bà, há miệng ngáp vô cùng lười biếng.

Mèo?

Cố Gia Niên nhanh chóng chạy xuống lầu.

Tuy bà ngoại đã lớn tuổi nhưng thính lực rất tốt, nghe thấy tiếng bước chân của cô bà quay đầu lại, cười bỏ cây kim trong tay xuống, chỉ chỉ chậu sành bên cạnh: “Đang nấu cháo, sắp xong rồi.”

Cháo là cháo thập cẩm, gồm gạo chín nhừ, kê vàng và mấy loại rau rừng nấu chung với nhau, vừa nhìn đã muốn ăn.

Nhưng ánh mắt Cố Gia Niên đã bị con mèo kia hấp dẫn. Cô mở to mắt, dè dặt di đến gần nó.

Khắp thân đều là hoa văn màu quả quýt, xung quanh mũi có vết bớt màu trắng to cỡ nắp chai, ria rất dài, thoạt trông không mấy mập nhưng tứ chi rất khỏe. Nó cảm giác được có người đến gần, trở mình, lười biếng liếc Cố Gia Niên một cái rồi hờ hững quay mặt đi.

Cố Gia Niên mở to mắt, ngoại trừ vết bớt trên mặt thì con mèo này thật sự giống hệt con mèo mà cô tưởng tượng sẽ nuôi trong tương lai, “Ngoại ơi, đây là mèo nhà ai vậy?”

“Đây là mèo nhà chúng ta, tên là ‘Càu nhàu’”.

“Nhà chúng ta?” Cố Gia Niên ngạc nhiên nhìn con mèo, “Thế sao hai ngày trước cháu không thấy ạ?”

Bà ngoại đưa tay gãi gãi cằm Càu Nhàu, Càu Nhàu thoải mái nheo mắt lại, trong cổ họng phát ra tiếng “Grừ  grừ”, như thế nó đang nói rõ cho Cố Gia Niên biết ngọn nguồn tên của nó.

“Mèo ở quê đều nuôi thả, không nhốt được. Càu Nhàu chỉ về nhà vào ban đêm để ăn và ngủ, ban ngày đều sẽ chơi ở bên ngoài, cho nên hai ngày trước cháu mới không thấy nó.”

Cố Gia Niên líu lưỡi, chẳng trách lá gan Càu Nhàu lớn như vậy, nhìn thấy cô cũng không sợ. Trước kia cô đến nhà cô giáo học thêm, con mèo cô ấy nuôi vô cùng sợ người, hễ thấy người lạ là trốn vào gầm giường, không dám ra ngoài.

“Vậy buổi tối lúc nó về bà ngoại phải mở cửa cho nó sao?”

“Không cần, nó biết xưa nay cửa sau của nhà chính không khóa mà chỉ khép hờ.” Bà ngoại vừa cười, vừa chỉ vào lưng con mèo, “Cháu tới sờ đi, nó thích được sờ lưng.”

Cố Gia Niên có hơi sợ hãi. Cô chưa từng nuôi thú cưng, mẹ có bệnh thích sạch sẽ, nói chó mèo đều rất bẩn, nên không cho cô nuôi. Khi còn bé trong nhà bạn cùng lớp của cô có nuôi một con rùa nhỏ, Cố Gia Niên cũng năn nỉ bố mẹ mua cho cô, bố mẹ nói đợi điểm thi Toán của cô đạt 95 điểm.

Cố Gia Niên nhớ rõ năm đó điểm thi Toán cuối kỳ của cô đạt 94,5 điểm. Cái 0,5 điểm kia liền giống như vận mệnh chú định, cố gắng hết sức cũng không đạt được. Dường như cô luôn khó có được thứ mình muốn.

Nhìn ánh mắt khích lệ của bà ngoại, Cố Gia Niên đưa tay ra, nhẹ nhàng chạm vào lưng Càu Nhàu. Xúc cảm cực kỳ mềm mại, lông mượt mà, nóng hầm hập. Thân nhiệt của mèo thường cao hơn con người một chút.

Cố Gia Niên muốn sờ thêm cái nữa thì phát hiện ra lông trên lưng Càu Nhàu cảnh giác dựng thẳng lên, cô sợ điếng, “A” một tiếng rút tay về.

Bà ngoại bật cười, “Cháu đấy, khi còn nhỏ dám đuổi theo rắn mà sao giờ ngay cả mèo cũng sợ hả.”

Cố Gia Niên rất xấu hổ, nhưng cô không thể nào hình dung ra dáng vẻ mình đuổi theo rắn, luôn cảm thấy phải chăng khi còn nhỏ mình bị thiếu mất dây thần kinh sợ hãi không mà sao chuyện gì cũng dám làm.

Cô lại thò tay đặt lên lưng Càu Nhàu, đợi nó thích ứng mới dám vuốt v3 nhẹ nhàng, từ gáy cho đến lưng, sau hai ba lần, Càu Nhàu lại phát ra âm thanh “grừ grừ”, không tiếp tục bài xích cô.

Cố Gia Niên ngồi xổm xuống sáp lại gãi gãi trán nó. Càu Nhàu thoải mái trở mình, phơi cái bụng to của mình cho cô xem.

Trái tim Cố Gia Niên như muốn tan chảy: “Tiểu Càu Nhàu, sau này chị mua đồ ăn ngon cho em nhé.”

Bà ngoại dùng một tay nhẹ nhàng sờ cái bụng căng tròn của nó: “Không phải tiểu Càu Nhàu nữa, nó sắp làm mẹ rồi.”

*

Ăn xong cháo thập cẩm, Cố Gia Niên giúp bà ngoại rửa bát đũa, sau đó đeo ba lô đi đến tòa biệt thự bà sơn hổ đưa tin. Trong nắng mai dịu dàng, hoa tường vi tỏa ra hương thơm dân dã. Tâm trạng Cố Gia Niên thoải mái, không kiềm được ngâm nga mấy câu, đợi khi đi tới cửa thì đầu đã mướt mồ hôi.

Chuông cửa bấm mấy lần mới mở. Người đàn ông mặc một bộ đồ dài sẫm màu, kiểu dáng tương tự như ngày hôm qua, chỉ là thay đổi màu sắc. Tóc anh rối bù, chân trần đứng trong bóng tối sau cánh cửa.

Cố Gia Niên nhìn thấy hai hàng mày xinh đẹp của anh nhíu lại, râu đen trên cằm đã dài hơn, khắp mắt đều là buồn ngủ, dáng vẻ cáu kỉnh của đang ngủ thì bị đánh thức. Anh nhướng mày nhìn cô: “Tại sao sớm như vậy? Mấy đứa nhỏ tụi em không cần ngủ hả?”

Cố Gia Niên nhìn đồng hồ, đã chín giờ sáng rồi. Nhưng thái độ của anh như đang nói, bây giờ là năm giờ sáng.

Cố Gia Niên xin lỗi: “Anh vẫn đang ngủ sao? Vậy… nếu không thì anh ngủ tiếp? Bình thường mấy giờ anh dậy, em đợi anh tỉnh ngủ rồi quay lại ạ.”

Người đàn ông nhìn cô chằm chằm, sau một hồi im lặng, xoay người bước vào nhà, “Em tự đọc sách, tôi đi ngủ, đừng làm phiền tôi.”

“Ồ, như vậy sao…” Cảm giác kỳ lạ lại hiện lên trong lòng.

Người này khác với những người lớn mà cô từng thấy trước đây. Cáu kỉnh lại tùy tiện.

Quà đáp lễ cũng tùy tiện tặng nhầm đồ trang sức đắt như vậy, mới lần thứ hai gặp mặt mà đã kêu cô cứ ngồi đó chờ, còn mình thì đi ngủ. Nhỡ đâu cô là người xấu thì sao? Sau khi ngủ dậy liệu có phát hiện đồ đạc trong nhà đều bị chuyển đi hết rồi không.

Cố Gia Niên tưởng tượng cảnh anh ngơ nhác nhìn phòng khách trống rỗng và mấy ngàn quyển sách không cánh mà bay sau khi ngủ dậy mà bật cười ra tiếng.

Người đàn ông nghe thấy tiếng cười quay đầu lại, nhướng mày liếc cô: “Em cười cái gì?”

Cố Gia Niên vội vã xua tay, trịnh trọng nói: “Không có gì ạ.”

Anh không tiếp tục nói chuyện với cô, lấy một đôi dép trong tủ giày ra ném qua.

Cố Gia Niên nhìn đôi dép bông hở mũi màu xám mới tinh vẫn còn mác trên sàn nhà. Cô bỗng cảm thấy lần này đãi ngộ đã tốt hơn rất nhiều.

“Nhà vệ sinh là cánh cửa đầu tiên bên phải lối đi, máy lọc nước ở phòng bếp.” Ngừng mấy giây, anh lại nói: “Không được đụng vào máy tính của tôi, không được lên lầu, không được ồn ào.”

Nghe thấy ba cái “không được”, Cố Gia Niên lập tức gật đầu, tỏ vẻ đã hiểu. Mới chỉ gặp mặt hai lần nhưng Cố Gia Niên có thể đoán được người này rất không muốn bị người khác làm phiền. Anh có thể cho phép cô đến đọc sách đã là kỳ tích, anh có khoan dung với cô, nhưng không nhiều.

Nói xong, anh uể oải bước lên cầu thang bên trái lối đi. Xem ra phòng ngủ ở trên tầng. Cố Gia Niên ngập ngừng gọi anh: “Cái kia, em vẫn chưa hỏi anh tên gì?”

Người đàn ông dựa vào tay vịn bằng gỗ của cầu thang, quay đầu lại. Đèn trong phòng chỉ được bật ở mức thấp nhất, trong lớp màu tù mù những thanh chắn của lan can bằng gỗ chia ánh sáng thành vô số phần bằng nhau.

Ánh sáng chưa bị chia phía trên tay vịn đã phóng to góc nghiêng của anh lên rất nhiều lần rồi in lên vách tường đằng sau —— có thể nhìn thấy rõ lông mi, sống mũi cao thẳng, và đường quai hàm góc cạnh.

Trái tim Cố Gia Niên bỗng nhiên thoát khỏi khống chế đập mạnh mấy cái, dường như có tiếng vọng trong không gian kín. Cô vội vã dời mắt nhìn sang giá sách, những quyển sách dày nặng và thiêng liêng khiến cô bừng tỉnh khỏi cảm giác kỳ lạ khó hiểu. Sự im lặng kéo dài mấy giây, cô cho rằng anh đang đợi cô tự giới thiệu trước.

“Cái kia… em tên là Cố Gia Niên, ngụ ý là một năm may mắn.”

“Tôi biết.”

Cố Gia Niên thoáng không tin, cho rằng mình nghe nhầm, “Anh biết em tên gì sao?”

“Ừm,” giọng nói lười biếng của anh chui vào tai cô, tự giới thiệu mình, “Trì Yến, Trì nhật khoáng cửu, hải Yến hà thanh(*).”

(*) Trì trong ‘trì nhật khoáng cửu’ nghĩa là trì hoãn tháng ngày, Yến trong ‘hải Yến hà tịnh’ nghĩa là trời yên biển lặng.

Trì Yến.

Cố Gia Niên lặp lại trong lòng một lần, qua rất lâu sau mới ngẩng đầu nhìn anh, bóng lưng của anh nhanh chóng rẽ vào huyền quan trên tầng hai rồi biến mất.

Tại sao anh biết cô tên gì?

Lẽ nào là bà ngoại nói với anh?

Hẳn là bà ngoại biết anh nhỉ.

Vậy bà ngoại có nói cô thi trượt đại học về nghỉ hè không?

Không hiểu sao Cố Gia Niên không muốn quá nhiều người biết chuyện của cô. Hoặc giả người khác biết cũng cảm thấy không có gì nhưng với một Cố Gia Niên mười bảy tuổi kinh nghiệm sống ít ỏi, non nửa đời người lấy học tập làm sứ mệnh mà nói thì cô đã cam chịu sa ngã, thi trượt đại học, là một người thất bại bị lưu đày đến đây.

Không thể nghĩ thông thế là Cố Gia Niên ngồi xuống chiếc ghế sô pha đơn mà hôm qua cô ngồi, quay đầu muốn tìm quyển sách lần trước xem, lúc này mới phát hiện dãy sách phía sau cô đã được sắp xếp qua.

Hàng thứ ba và hàng thứ tư đều sắp xếp hệ liệt《Tấn trò đời》rất ngay ngắn, mấy hàng khác là tiểu thuyết chủ nghĩa hiện thực phổ biến dễ đọc, có thể loại và phong cách trùng khít với danh sách mà cô từng nhắc qua. Cô nhìn xung quanh, phát hiện những giá sách còn lại không hề bị xê dịch và vẫn vô tổ chức như cũ.

Trong lòng Cố Gia Niên dâng lên một cảm giác kỳ lạ, cô nhìn lên tầng hai, chỉ có thể thấy vách tường trắng như tuyết và cái tủ ở huyền quan. Cô lắc lắc đầu, cuối cùng cũng vứt mấy suy nghĩ lung tung đi.

Lần này đọc suốt hai tiếng đồng hồ, trong lúc đó ngoài đi rót nước và đi vệ sinh thì cô chỉ dám duỗi tay duỗi chân trong bán kính một hai mét xung quanh ghế sô pha —— giống như một con mèo đang tập tành làm quen với hoàn cảnh xung quanh.

Mười một giờ, đồng hồ quả lắc trong phòng khách vang lên. Có tiếng bước chân trên cầu thang, Cố Gia Niên đặt sách xuống, ngẩng đầu nhìn lên.

Trì Yến đã thay sang bộ đồ khác, áo sơ mi trắng cổ tròn chất liệu lanh pha cotton và quần dài màu xám mềm mại. Anh vừa gội đầu xong, một tay cầm khăn lông lau ngọn tóc, có vài giọt nước trượt ra khỏi khăn men theo vành tai chảy thẳng xuống cổ rồi chui vào trong áo.

Cố Gia Niên hỏi ra vấn đề đã nín nhịn rất lâu: “Cái kia… làm sao anh biết tên của em thế? Bà ngoại em nói với anh sao? Bà đã nói gì ạ?”

Trì Yến phát cáu vì một loạt câu hỏi của cô, anh uể oải ngồi xuống phía sau bàn làm việc, đủng đỉnh xoay người, sau đó chống cằm nhướng mày, âm thanh của ngủ lâu mới tỉnh đặc biệt khàn, “Gia Niên.”

Ngữ khí bình bình, giống như đang nỉ non tên của cô, lại giống như đang nhàm chán đọc cái từ này, “Bà ngoại em từng nói ngụ ý tên của em, nhưng có lẽ chưa nói, tên của em là tôi lấy nhỉ?”

“Hồi đó,” Đang nói, Trì Yến bỗng đưa tay ra ước lượng độ cao của chân bàn, không chút để ý cười vào: “Em mới cao chừng này.”

Tác giả có lời muốn nói:

Trì Yến: Mau gọi bố, tên của em là anh đặt đó.

Cố Gia Niên: Bố ơi.

Trì Yến: …

Chênh lệch nhau sáu tuổi nhó!